Tiêu chảy là bệnh rối loạn tiêu hóa thường gặp ở trẻ từ 6 tháng đến 2 tuổi. Khi bị tiêu chảy, trẻ rất dễ rơi vào tình trạng mất nước và sút cân nhanh, chính vì vậy, để khắc phục, bố mẹ cần áp dụng thực đơn cho trẻ bị tiêu chảy đúng đắn và khoa học. Nếu bạn băn khoăn không biết trẻ bị tiêu chảy nên ăn gì, hãy cùng Hello Bacsi xem qua một số chia sẻ trong bài viết sau để có thêm một vài gợi ý nhé.
Tiêu chảy ở trẻ nhỏ – Nguyên nhân do đâu?
Tiêu chảy cấp là tình trạng trẻ đi tiêu nhiều lần hơn bình thường và thay đổi tính chất phân – phân lỏng như nước hay có dịch nhầy, có thể kéo dài đến 14 ngày. Các triệu chứng của bệnh xuất hiện khá ồ ạt, đặc biệt là trong 2 – 3 ngày đầu. Nhìn chung, trẻ bị tiêu chảy cấp không hiếm gặp. Theo thống kê, tiêu chảy cấp là nguyên nhân thứ 2 gây tử vong ở trẻ sau nhiễm khuẩn hô hấp cấp tính.
Có rất nhiều nguyên nhân gây tiêu chảy cấp ở trẻ nhỏ như virus, vi khuẩn, ký sinh trùng… Việt Nam là nước có khí hậu nhiệt đới gió mùa nên trẻ dễ bị mắc bệnh tiêu chảy do virus, đặc biệt là Rotavirus hay hoành hành vào mùa khô, lạnh. Ngoài yếu tố về thời tiết, trẻ còn có nguy cơ cao bị tiêu chảy do các nguyên nhân như ăn dặm không đúng cách, nguồn nước bị ô nhiễm, thức ăn không hợp vệ sinh…
Trẻ bị tiêu chảy nên ăn gì?
Tình trạng mất nước và chất điện giải (như natri, kali, canxi và magie) là mối đe dọa hàng đầu khi trẻ bị tiêu chảy. Nếu không được chăm sóc và điều trị đúng cách, tình trạng này có thể khiến trẻ phải đối mặt với nhiều biến chứng nguy hiểm, thậm chí là tử vong. Do đó, trong thực đơn dinh dưỡng mỗi ngày của trẻ khi bị tiêu chảy, bạn cần lưu ý vấn đề sau:
1. Cho trẻ uống đủ nước
Đáp án đầu tiên cho câu hỏi trẻ bị đi ngoài nên ăn gì chính là nước. Để tránh mất nước khi con bị tiêu chảy, bạn cần cho bé uống nhiều nước hơn mức bình thường. Bạn có thể cho trẻ uống dung dịch bù nước oresol, nước đun sôi để nguội hoặc các chất lỏng được cung cấp từ thực phẩm như cháo, nước cháo loãng có nêm chút muối, nước cơm… Cụ thể, sau mỗi lần bé đi ngoài, bạn cần cho trẻ uống lượng nước như sau:
- Trẻ dưới 2 tuổi: 50 – 100ml nước
- Trẻ từ 2 – 10 tuổi: 100 – 200ml nước
- Trẻ từ 10 tuổi trở lên: uống theo nhu cầu
2. Chú ý chế độ dinh dưỡng cho trẻ
Nhiều cha mẹ quan niệm rằng trẻ bị tiêu chảy thì cần ăn uống kiêng cữ để dễ tiêu hóa. Nếu đang có suy nghĩ này, bạn hãy quên ngay đi vì nếu làm vậy, trẻ sẽ dễ bị suy dinh dưỡng và khiến tình trạng tiêu chảy trở nên nặng hơn. Thế nên câu trả lời cho việc trẻ bị tiêu chảy nên ăn gì hay trẻ bị tiêu chảy nên ăn cháo gì là bạn hãy cho trẻ ăn uống như bình thường, không kiêng cữ gì nhưng có thể chia làm nhiều bữa ăn nhỏ để con dễ tiêu hóa.
Với những bé dưới 6 tháng tuổi và đang bú mẹ, bạn có thể cho bé bú thường xuyên và lâu hơn bình thường. Với những trẻ lớn hơn, bạn có thể duy trì chế độ ăn khoa học với các thực phẩm giàu đạm, bột đường và vitamin. Khi cho trẻ ăn, bạn nên:
- Chia các bữa ăn thành nhiều bữa nhỏ để tránh nguy cơ nôn mửa
- Chế biến thực phẩm thành các món ăn dạng lỏng như cháo, súp
- Bạn có thể cho trẻ ăn các loại thực phẩm như: thịt lợn, thịt gà, cá, trứng chín, các loại trái cây tươi và các loại rau củ nấu chín mềm như cà rốt, đậu xanh, nấm, củ dền, bí đao…
- Cho trẻ uống sữa ít béo hoặc sữa chua. Nếu việc tiêu thụ các thực phẩm làm từ sữa khiến cho tình trạng tiêu chảy của con trở nên nặng hơn, bạn có thể dừng không cho trẻ dùng trong vài ngày.
- Tránh cho trẻ ăn các loại thức ăn chiên xào, thức ăn nhiều dầu mỡ, thức ăn chế biến sẵn, thức ăn nhanh, bánh ngọt, bánh rán và xúc xích khi bị tiêu chảy.
- Tránh cho trẻ ăn các loại trái cây và rau có thể gây đầy hơi như: bông cải xanh, ớt, đậu, đậu Hà Lan, quả mọng, mận, đậu xanh, rau lá xanh và ngô.
3. Sử dụng men vi sinh
Tiêu chảy có thể khiến hệ vi sinh vật đường ruột của trẻ mất rất nhiều vi khuẩn có lợi, điều này khiến hệ vi sinh đường ruột mất cân bằng và làm cho các triệu chứng trở nên nghiêm trọng hơn. Chính vì vậy, câu trả lời cho câu hỏi bị đi ngoài nên ăn gì là ngoài việc chú ý đến chế độ ăn, bạn cũng có thể cho trẻ sử dụng thêm men vi sinh để hỗ trợ điều trị các triệu chứng tiêu chảy. Với trẻ nhỏ, bạn nên cho trẻ dùng các sản phẩm có chứa nấm men vi sinh S. boulardii bởi đây là chủng men duy nhất được Hội Nhi khoa Việt Nam khuyến cáo sử dụng với liều lượng từ 200 đến 250 mg mỗi ngày để hỗ trợ quá trình điều trị tiêu chảy ở cả trẻ em và người lớn.
Một số lưu ý khác cha mẹ cần biết khi chăm sóc trẻ bị tiêu chảy
Ngoài chế độ dinh dưỡng, khi con bị tiêu chảy, cha mẹ cần lưu ý một số vấn đề sau:
- Tránh tự ý cho trẻ dùng thuốc cầm tiêu chảy và thuốc kháng sinh. Nguyên nhân là do thuốc cầm tiêu chảy có thể cản trở quá trình đào thải độc tố, khiến phân không thể thải ra ngoài được. Trong khi đó, kháng sinh chỉ điều trị được chứng tiêu chảy do vi khuẩn, còn nếu trẻ bị tiêu chảy do virus thì dùng kháng sinh không những không có lợi mà còn có thể dẫn đến nhiều tác dụng phụ khác.
- Chú ý theo dõi các triệu chứng của trẻ, tốt nhất, bạn nên có một quyển sổ ghi lại các bữa ăn hàng ngày của trẻ cũng như số lượng, tần suất và thời gian đi tiêu. Điều này có thể giúp bác sĩ dễ dàng loại bỏ nguyên nhân gây tiêu chảy như không dung nạp thực phẩm hoặc dị ứng.
- Kiểm tra phân của trẻ mỗi ngày. Nếu thấy tình trạng có máu trong phân, bạn cần đưa trẻ đến gặp bác sĩ ngay lập tức. Ngoài ra, hãy đưa con đi khám ngay nếu có trẻ có các triệu chứng như: tiêu chảy kéo dài hơn 24 giờ, không đi tiểu trong 3 giờ, sốt hơn 39ºC, khô miệng, khóc không có nước mắt, phân màu đen hoặc có lẫn máu, mắt trũng…