Thuở xưa có một nàng Công Chúa đẹp tuyệt trần nhưng cũng rất kiêu căng và ngạo mạn. Dưới mắt nàng không có người đàn ông nào xứng đáng để nàng chọn làm chồng. Lần lượt từ người nầy đến người khác đều bị nàng đuổi ra khỏi cuộc thi sau khi bị nàng nhạo báng đủ điều.
Một ngày kia, Hoàng Đế cố gắng tổ chức một cuộc tuyển phò mã nữa cho con gái. Ngài mời tất cả những người có ý muốn làm chồng của Công Chúa đến tham dự. Họ được xếp hàng theo chức tước: trước tiên là những Vua của các nước lân bang, tiếp theo là các Hoàng Tử, các Công Tước, Bá Tước, Hiệp Sĩ và sau cùng là các thanh niên thường dân. Công Chúa được đưa đến trước mặt từng người để lựa chọn nhưng với mỗi người nàng đều tìm thấy ở họ một khuyết điểm. Người này thì nàng thấy rằng quá mập, nàng gọi chàng ta là Thùng Rượu Nho. Người kia thì quá cao "cao mà ốm nhom trông giống như Trái Dưa Chuột Ngâm Dấm. Người thứ ba lại quá lùn "lùn mà tròn quay giống y Trái Dưa Hấu" ! Người thứ tư thì "sao mà trắng xanh như Thần Chết"! Chưa hết, còn người nữa thì nàng cho là quá đỏ, "đúng là một Chú Gà Trống!". Người thứ sáu thì ôi thôi, càng tệ hơn nữa, lưng hơi còng, nàng ví chàng ta như "một khúc gỗ thông bị sấy khô trong lò sưởi".
Nói tóm lại, tất cả mọi người đều bị nàng phỉ báng về khuyết tật của họ, nhưng người khiến nàng đặc biệt thích thú đem ra làm trò hề là vị Vua nổi tiếng rất tốt của môt nước lân cận. Ngài có một cái cằm nhọn đưa ra đằng trước một tí. Khi nhìn thấy vị Vua nầy ở ngay hàng đầu tiên, Công Chúa đã cười rũ rượi:
- Ô hô, sao trên đời nầy có một cái cằm buồn cười như vậy. Trông nó như cái mỏ con chim hoạ mi !
Và từ đó nàng gọi vị Vua ấy là Ông-Vua-Mỏ-Chim.
Thấy con gái quá khinh người, không kể gì đến những lời thán oán của các nạn nhân, Vua Cha bắt đầu nổi trận lôi đình và nguyền rằng nàng phải ưng thuận làm vợ của người hành khất đầu tiên đến xin ăn tại hoàng cụng
Vài ngày sau, một chàng hát dạo đến hát dưới các khung cửa sổ của lâu đài để xin bố thí. Vừa nghe chàng hát, nhà Vua ra lệnh cho hầu cận đưa chàng vào cung bệ kiến. Chàng bước vào, áo quần tơi tả, rách rưới. Chàng cất tiếng hát cho Vua và Công Chúa nghe. Khi âm thanh cuối cùng vừa chấm dứt, nhà Vua phán:
- Bài hát của nhà ngươi rất đẹp lòng ta. Vậy ta sẽ thưởng ngươi bằng cách cho phép ngươi cưới con gái cưng của ta làm vợ.
Công Chúa giận dữ phản đối, nhà Vua tiếp lời:
- Ta đã có lời thề sẽ trao con cho người hành khất đầu tiên đến đây và bây giờ ta phải thực hiện lời thề.
Thế rồi, mặc cho Công Chúa la hét, khóc lóc, nhà Vua ra lệnh tổ chức đám cưới ngay. Sau khi lễ cưới hoàn tất, nhà Vua nói với con gái:
- Bây giờ con đã trở thành vợ một tên ăn xin, con không có quyền ở lại trong hoàng cung nữa. Vậy con phải rời khỏi nơi đây đi theo chồng của con và cùng sinh sống với nó.
Chàng hát dạo nắm tay Công Chúa lôi đi. Nàng bắt buộc phải bước theo hắn.
Công Chúa lẻo đẻo theo chồng đi bộ khá lâu thì đến một khu rừng rậm rạp những cây gỗ quí. Nàng hỏi chồng:
- Khu rừng nầy là của ai vậy?
- Của Ông-Vua-Mỏ-Chim. Nếu trước đây nàng ưng thuận lấy Ngài thì nó đã thuộc về nàng rồi !
- Ta thật là ngu xuẩn đã không bằng lòng làm vợ Vua Mỏ Chim !
Sau đó họ đi ngang qua một cánh đồng lúa bao la, Công Chúa lại hỏi:
- Ai là chủ nhân của cánh đồng cò bay thẳng cánh phì nhiêu nầy vậy?
- Đó là Ông-Vua-Mỏ-Chim. Nếu Ngài là chồng của nàng thì nó đã thuộc về nàng rồi !
- Ta thật là ngu xuẩn đã không bằng lòng làm vợ Vua Mỏ Chim !
Hai vợ chồng tiếp tục đi như thế cho đến khi họ bước vào một thành phố nguy nga tráng lệ. Công Chúa lại đặt câu hỏi "ai là chủ nhân?" và lại được chồng trả lời y như 2 lần trước:"Chủ nhân là Vua-Mỏ-Chim", rồi Công Chúa cũng lại rên rỉ như hai lần đó. Khi nghe vợ than thở, chàng hát dạo nổi giận:
- Ta đã chán nghe những lời tiếc nuối của nàng đối với một kẻ khác. Có phải nàng cho rằng ta đây không xứng đáng với nàng?
Cuối cùng họ đã đến trước một cái chòi nhỏ. Công Chúa la lên:
- Trời ơi, đây mà gọi là nhà ư? Cái nầy làm ra cho ai ở đây?
Chàng hành khất thản nhiên trả lời:
- Đây là nơi vợ chồng chúng ta sẽ cùng nhau sinh sống.
Công Chúa phải cúi khom người xuống để bước vào chòi vì cửa quá thấp. Công Chúa nhìn quanh hỏi:
- Những người hầu cận đâu cả rồi?
- Hầu cận? - Chàng hát dạo phá ra cười - chính nàng phải tự làm tất cả mọi việc mà nàng cần. Nhanh lên, đi nhóm lửa nấu nước rồi nấu cơm. Ta mệt quá rồi!
Nhưng Công Chúa đâu biết nhóm lửa là gì, làm bếp là gì nên chồng nàng phải tự làm hết. Sau khi ăn xong bữa cơm nghèo nàn, hai vợ chồng đi ngủ nhưng Công Chúa bị chồng bắt buộc hôm sau phải thức dậy từ tờ mờ sáng tinh sương để dọn dẹp "nhà cửa".
Cuộc sống của hai vợ chồng trôi qua như thế được vài ngày thì họ không còn gì để ăn nữa. Chàng hành khất nói với vợ:
- Này, chúng ta không thể tiếp tục ngồi ăn mà không làm việc như thế nầy nữa. Chúng ta sẽ làm rổ đem đi bán.
Rồi chàng đi ra rừng chặt mây về cho vợ. Công Chúa bắt đầu tập đan rổ, đôi bàn tay mỏng manh của nàng bị những cọng mây cứng ngắt gây thương tích khắp nơi.
Thấy vậy người chồng bèn nói:
- Xem chừng như nàng không thích hợp làm việc nầy. Ta nghĩ rằng nàng có thể làm nghề dệt vải.
Công Chúa ngồi vào khung cửi và dệt thử. Nhưng sợi chỉ cũng quá sắc làm những ngón tay mềm mại của nàng bị cứa đứt, máu rỉ rả tuôn ra.
Người chồng giận dữ nói:
- Nàng quả là vô dụng, không làm gì ra trò cả! Thôi được, ta sẽ thử làm nghề đồ gốm: bình đất, chậu đất, chén đất v.v.. Sau khi ta làm xong, nàng mang chúng nó ra chợ ngồi bán.
Trước quyết định của chồng, Công Chúa thầm than:
- Trời ơi, nếu các cận thần của cha ta đến chợ nầy và thấy ta đang ngồi bán hàng giữa chợ, chắc chắn họ sẽ nhạo báng ta.
Nhưng có than thở cũng vô ích thôi. Công Chúa phải làm theo lời chồng nếu nàng không muốn chết đói.
Mọi việc rất tốt đẹp ở lần đầu nàng ra bán hàng ở chợ. Mọi người chen nhau mua hàng của nàng vì nàng đẹp. Họ không mặc cả gì, sẵn sàng trả tiền theo giá nàng đưa ra. Thậm chí có người trả tiền rồi mà không lấy hàng.
Hai vợ chồng sống với số tiền đó cho đến khi cạn và người chồng tiếp tục làm những món hàng mới để vợ đem bán lần nữa. Công Chúa trở ra bày hàng ngay ở góc chợ. Thình lình một anh chàng say phi ngựa như bay đến chỗ nàng ngồi bán, dẫm vào những bình, chậu, chén, muỗng đất của nàng...Tất cả đều vỡ nát thành từng mảnh vụn.
Nàng Công Chúa khốn khổ bật khóc trước tình cảnh ấy. Công Chúa vô cùng sợ hãi vì không biết những bất hạnh nào sẽ xảy đến cho nàng nữa khi chồng nàng biết chuyện nầy. Nàng chạy về căn chòi kể cho chồng nghe chuyện không may ấy.
Chồng nàng kêu trời và nói:
- Có người nào ngu ngốc đến độ bày đồ gốm ngay góc chợ như nàng không hở? Thôi, ngưng khóc lóc đi ! Ta biết nàng không tháo vát nên ta đã vào xin với quan ngự trù của Vua Mỏ Chim cho nàng vào làm đầy tớ giúp việc ở nhà bếp của hoàng cung. Ông ấy đã nhận lời. Như vậy, ít nhất thì nàng cũng có cơm ăn ngày hai bữa rồi.
Thế là Nàng Công Chúa trở thành con sen trong nhà bếp, phải làm tất cả những công việc nặng nhọc nhất. Mỗi buổi tối, sau khi xong việc, nàng dồn đầy những thức ăn thừa vào hai cái bình mang về chòi. Nhờ những thức ăn đó, hai vợ chồng nàng được nuôi sống qua ngày.
Một thời gian sau, trong hoàng cung rộn rịp với lễ cưới của thái tử, con Vua Mỏ Chim. Nàng Công Chúa cơ cực của chúng ta nép sau cánh cửa ghé mắt nhìn vào cung điện dành cho buổi lễ trọng thể ấy. Trước cảnh huy hoàng tráng lệ đó, lòng nàng nặng trĩu, hối hận đã quá kiêu căng hợm hỉnh khiến cho số phận của nàng thay đổi từ một vị Công Chúa đầy uy quyền trở thành một người đầy tớ nghèo nàn. Những quan hầu cận của hoàng cung qua lại trước mặt nàng với những khay thức ăn thơm phức, thỉnh thoảng họ quăng cho nàng một vài miếng còn thừa và nàng lại cất trong 2 cái bình dấu trong 2 chiếc túi được thắt bên mình để mang về chòi như thường lệ.
Thình lình Thái Tử - với bộ lễ phục bằng nhung gấm giát đầy vàng ngọc- bước vào nơi nàng đứng. Bất chợt bắt gặp người thiếu nữ xinh đẹp núp sau cánh cửa, Thái Tử nắm lấy tay nàng dìu nàng vào phòng nhảy. Công Chúa chống cự dữ dội vì nàng vừa nhận ra Thái Tử là Ông-Vua-Mỏ-Chim mà nàng đã phỉ báng và chối bỏ. Sự chống cự của nàng quá vô ích, Thái Tử đã kéo nàng ra giữa phòng. Bỗng sợi giây đai buộc hai chiếc túi bị đứt ra và hai cái bình chứa đầy thức ăn lăn long lóc trên sàn: nước xúp và những mẩu thịt, mẩu bánh văng tung toé khắp nơi trước mắt những tân khách. Thế là họ được một trận cười thoả thích và có người đã buông ra lời chế nhạo nàng. Công Chúa thật quá xấu hổ muốn độn thổ biến mất ngay lập tức. Nàng nhảy một bước về phía cửa phòng để chạy trốn, nhưng nàng suýt rơi xuống chân thang lầu nếu không có một bàn tay giữ nàng lại.
Khi Công Chúa ngước nhìn người ấy thì hởi ôi, nàng lại bắt gặp khuôn mặt của Ông-Vua-Mỏ-Chim. Bằng một giọng dịu dàng, dễ mến, Ngài nói:
- Đừng sợ! Chàng hát dạo hành khất mang nàng về căn chòi của hắn chính là ta. Ta làm điều đó chỉ vì ta rất yêu qúi nàng và ta đã hoá trang để có thể cưới được nàng. Tên kỵ sĩ say làm nát tan hết mấy món đồ bằng đất của nàng ở chợ cũng chính là ta. Tất cả mọi việc xảy ra là để đánh gục sự kiêu căng của nàng và để trừng phạt sự phỉ báng mà nàng đã đối với mọi người cũng như đối với ta.
Nàng Công Chúa khóc mùi mẫn, bệu bạo nói:
- Lối xử thế của tôi quá tệ hại, tôi không xứng đáng làm vợ của Ngài.
Vua-Mỏ-Chim an ủi Công Chúa:
- Những ngày u tối đau buồn đã qua. Hôm nay là ngày trọng đại của chúng ta: ta sẽ chính thức cưới nàng làm vợ.
Rồi nhà vua ra lệnh các cung nữ trang điểm cho Công Chúa. Sau đó người ta thấy vị Hoàng Đế, cha của Công Chúa, bước vào với đoàn tùy tùng và cận thần. Mọi người cùng nhau chúc tụng Công Chúa trăm năm hạnh phúc với Ông-Vua-Mỏ-Chim.
Tác giả: sưu tầm